دسترسی توامان به پایداری، سودآوری، بهره وری، و توسعه در بخش کشاورزی، ثمره تلفیق و کاربست منطقی اطلاعات مقتضی در بستر کنش های جاری در سامانه (نظام) اطلاعات اقلیمی کشاورزی است، اما پرسش اساسی آن است که این سامانه تا چه میزان فضای لازم برای توسعه کشاورزی را فراهم ساخته است. لذا هدف این پژوهش، بررسی ساختار شناختی کنشگران اجتماعی سامانه اطلاعات اقلیمی برای تبیین ساز و کار این سامانه بوده که با تکیه بر رویکرد اکتشافی و با استفاده از روش تحقیق کیفی از جمله مورد پژوهی انجام شده است. در این پژوهش، داده ها با استفاده از تکنیک "نقشه های علی استخراج شده تعاملی" و ابزار مصاحبه و گروه تمرکز گردآوری گردید و پس از استخراج و کدگذاری بر اساس محورهای موجود در چارچوب مفهومی و پرسش های پژوهش، با استفاده از منطق نقشه های علی واکاوی شد. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر کنشگران عرصه تولید، ترویج، و کاربران اطلاعات اقلیمی کشاورزی در استان فارس بوده که به ترتیب با تعداد 2، 6 و 7 گروه از کنشگران فوق برای حصول اشباع تئوریک مصاحبه شد. واکاوی نقشه های علی نشان داد، تعیین کننده های ساز و کار سامانه اطلاعات اقلیمی کشاورزی از دید کنشگران سامانه اطلاعات اقلیمی کشاورزی در قالب پنج دسته سازه اقتصادی، پردازش و فناوری اطلاعات، سازمانی، سیاسی-اجتماعی، و فنی طبقه بندی می گردند. بر مبنای یافته های پژوهش، شاخص هایی در راستای دستیابی به یک سامانه اطلاعات اقلیمی کشاورزی پاسخگو در کوتاه مدت و نیز پایدار در درازمدت در استان فارس ارائه شده است.

زمینه و هدف: در این پژوهش تلاش شده تا مکان یابی صفحه های خورشیدی با استفاده از فراسنج های اقلیمی و سامانه اطلاعات جغرافیایی در گستره استان خوزستان مورد بررسی قرار گیرید. روش بررسی: در ابتدا داده های اقلیمی (مجموع بارندگی سالانه، میانگین دما سالانه، تعداد ساعات آفتابی و تعداد روزهای گردوغباری) مربوط به 21 ایستگاه هواشناسی و لایه های ارتفاع، شیب، جهت شیب، گسل، رودخانه، کاربری اراضی و جاده به عنوان مهم ترین عوامل اقلیمی، توپوگرافی، محیط زیستی و محیط انسانی مؤثر بر میزان صفحه های خورشیدی در GIS با استفاده از روش IDW تولید شدند، سپس با توجه به مدل FTOPSIS وزن بندی شده و این لایه ها از طریق روش همپوشانی با هم تلفیق شده و لایه های پهنه ای جهت استقرار صفحه های خورشیدی در استان تهیه گردید. یافته ها: پس از ایجاد لایه های پهنه ای، آن ها را در محیط GIS درنهایت با تلفیق لایه های اطلاعاتی مختلف و تعیین وزن هر لایه اطلاعاتی، کلاس بندی نقشه مکان یابی صفحه های خورشیدی در 5 کلاسه بسیار مطلوب با (020/2-050/3)، در محدوده مطلوب (054/1-010/2)، متوسط (220/1-530/1)، در محدوده نامطلوب (941-210/1) و بسیار نامطلوب (512-940) طبقه بندی شدند. بحث و نتیجه گیری: این پژوهش نشان داد که؛ با تلفیق لایه های اطلاعاتی مختلف و اعمال محدودیت ها و پتانسیل ها، پهنه هایی محدوده شرقی شامل شهرهای دهدز و ایذه دارای بالاترین درجه از مطلوبیت احداث صفحه های خورشیدی هستند. نتایج همچنین نشان داد که سیستم اطلاعات جغرافیایی به عنوان یک سیستم پشتیبانی تصمیم گیری و فرآیند تحلیل تاپسیس فازی FTOPSIS)) مدل انعطاف پذیری در مدل سازی داده های مکانی در انتخاب مکان مناسب صفحه های خورشیدی می باشد.

هدف از این تحقیق تعیین مکان مناسب جهت احداث نیروگاه خورشیدی با توجه به معیار و گزینه های اقلیم (دما، تابش، بارش، ساعت آفتابی، تبخیر)، توپوگرافی (ارتفاع، شیب، جهت شیب، فاصله از گسل)، محیط زیست (کاربری اراضی، رودخانه ها) و محیط انسانی (محدوده مسکونی، راه ها) در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل سلسله مراتبی در استان ایلام است. بر اساس نقش و اهمیت این فاکتورها آمار هر کدام از پارامترها در نرم افزار اکسل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نقشه هر کدام از معیارها در محیط (GIS) تهیه گردید و وزن هر کدام از معیارها با روش فرآیند سلسله مراتبی (AHP) تعیین گردید. از محیط نرم افزار ArcGISÒ9.3 برای مدلسازی و تلفیق داده ها استفاده شد و نقشه احداث نیروگاه خورشیدی در چهار کلاس مختلف (ضعیف، متوسط، خوب و خیلی خوب) به دست آمد. نتایج نشان داد پهنه هایی که در منطقه با توان خیلی خوب شناسایی شدند مساحتی حدود 1510812500 متر مربع را به خود اختصاص دادند که مناطق جنوبی و غربی استان ایلام بهترین مکان های احداث نیروگاه خورشیدی هستند. نتایح همچنین نشان داد که سیستم اطلاعات جغرافیایی به عنوان یک سیستم پشتیبانی تصمیم گیری و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی مدل انعطاف پذیری در مدلسازی داده های مکانی در انتخاب مکان مناسب نیروگاه خورشیدی است.

هدف شناسایی عوامل موثر بر آینده سامانه های بازیابی اطلاعات متنی هدف این پژوهش است. روش شناسی: داده ها از متون و پیمایش نظرات متخصصان بازیابی اطلاعات به روش نمونه گیری هدفمند گردآوری شده است. یافته ها: بعد فناوری بیشترین تاثیر را بر آینده سامانه های بازیابی اطلاعات خواهد داشت. بعد هوش مصنوعی با ضریب 93 موثرترین شناخته شد. حق مولف در بعد سیاسی با ضریب86 و وابسته شدن مشاغل به اطلاعات در بعد اجتماعی-فرهنگی با ضریب 87 و برنامه های همراه با ضریب 86 در شاخص اقتصادی مهمترین عوامل موثر بر آینده سامانه های متنی خواهد بود.

هدف اصلی این مطالعه، تعیین نواحی مستعد کشت پاییزه چغندرقند در استان های خراسان شمالی، رضوی و جنوبی با توجه به برخی از متغیرهای مؤثر در آن می باشد. بدین منظور داده های هواشناسی از اداره کل هواشناسی استان ها برای ایستگاه های منطقه در دوره 1383-1394 جمع آوری شد، سپس با استفاده از نرم افزار ArcGISاطلاعات توصیفی نقشه ها به آن اضافه شد. با توجه به اقلیم موردنیاز محصول چغندرقند بر اساس یک مدل تصمیم گیری سلسله مراتبی، وزن پارامتر و اهمیت هر یک از لایه ها به وسیله نرم افزار EXPERT CHOICE تعیین گردید. در بین معیارهای تصمیم گیری بهاره شدن (Vernalization) مهم ترین عامل تعیین شد. درنهایت با استفاده از عملیات همپوشانی وزنی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی پهنه بندی عرصه های مستعد کشت پاییزه چغندرقند در این استان ها انجام گرفت. طبق نقشه نهایی پهنه بندی 9/71 درصد اراضی این استان ها جزء مناطق درجه یک قرار گرفت. پیرو پهنه بندی انجام شده به منظور بررسی امکان کشت پاییزه چغندرقند در شهرستان مشهد به عنوان تست مدل تحقیقی، آزمایشی در قالب اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 انجام شد. این تحقیق حاکی از تأثیر معنی دار تاریخ کاشت و رقم بر درصد ساقه روی بود. با توجه به نتایج این آزمایش و بررسی نقشه پهنه بندی نهایی مشخص گردید که این منطقه جزء مناطق درجه 2 می باشد؛ بنابراین به نظر می رسد امکان کشت پاییزه چغندرقند با استفاده از ارقام مقاوم و انتخاب تاریخ کاشت مناسب در مناطق مستعد استان های مورد بررسی وجود دارد.

سامانه های بندالی پدیده های مقیاس همدید منطقة برون حاره اند که موجب انقطاع و تضعیف بادهای غربی می شوند و در رخداد فرین های آب وهوایی نقش مهمی دارند. برای بررسی فراوانی، توزیع زمانی و مکانی سامانه ها از داده های ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال با تفکیک مکانی˚ 5/2 × ˚ 5/2 و تفکیک زمانی شش ساعته برای دورة 1951 تا 2012 در نیمکرة شمالی و نمایة فیلترشده (TM) استفاده شد. یافته ها نشان داد که رخدادها در اطلس دو برابر آرام و سه برابر امریکا و غرب اروپا است و کمترین رخدادها در شرق آسیا و شرق اروپا است. همچنین، از نظر زمانی، در اقیانوس اطلس سال 1954 بیشترین و 1968 کمترین و در اقیانوس آرام سال 2011 بیشترین و 1957 کمترین فراوانی رخداد را دارند. در ایران یازده سال بدون رخداد و سال 1975 بیشترین درصد فراوانی مشاهده شد. توزیع فصلی نشان داد بیشترین فراوانی رخداد به ترتیب در فصل تابستان، پاییز، زمستان، و بهار است. رخدادهای بندالی در فصل زمستان بیشتر روی مناطق اقیانوسی و سواحل و در فصل گرم روی مناطق قاره ای نیز مشاهده شد. همچنین، مشخص شد که رخداد سامانه های بندالی در 90 موقعیت از 144 طول جغرافیایی با کاهش بارش سالانه در ایران ارتباط معنادار دارد.